علوم و فناوری

مجتمع شهید چمران بیروت

علوم و فناوری

مجتمع شهید چمران بیروت

ایرانیان در گذشته چگونه خنک میشدند؟

معماری بسیار غنی ایرانی از دیرباز مورد توجه بیگانگان بوده است. تاثیرمعماری ایرانی در جهان را به خوبی میتوان دید. معماری ساسانی الگو و پایه اساسی ساخت مساجد اسلامی سر تاسر جهان میباشد. اسلوب ترعه کنی داریوش هخامنشی هنوز هم توسط بعضی مهندسین اروپایی برای کانال سازی مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از این موارد که نظر غربی هارا به خود جلب کرده است بادگیر است.



بادگیر از مظاهر و سمبلهای تمدن ایرانی است دقیقا معلوم نیست اولین بادگیر در کدام شهر ایران ساخته شده ولی سفرنامه نویسان قرون وسطی بیشتر از بادگیرهای شهرهای کویری و گرم و خشک مانند یزد و گناباد و طبس، کرمان، بم و زاهدان نام برده‌اند کاریز و بادگیر و خانه‌های گنبدی بدون تردید از نمادهای تمدن ایرانی است هر سه کلمه بصورت معرب به زبان عربی نیز راه یافته قنات - بادجیر و قبه و قبعه معرب‌های فارسی کلمات فوق هستند.


بادگیرها برج‌هایی هستند که برای تهویه بر بام خانه‌ها ساخته می‌شود. بادگیر را همچنین بالای آب انبارها و دهانهٔ معدن‌ها برای تهویه می‌سازند. در خانه‌ها هوای خنک از بادگیر، که نوع ابتدایی تهویهٔ مطبوع به شمار می‌رود، به اتاق‌های طبقهٔ همکف یا زیرزمین‌ها فرستاده می‌شود. بادگیر از عناصر و سمبل‌های معماری ایرانی هستند ولی امروزه در بسیاری از کشورهای خاورمیانه استفاده می شوند. بادگیر معمولاً چهارگوش است و در دیوارهای چهارگانهٔ آن چند سوراخ تعبیه شده‌است. درون بادگیر با تیغه‌ها و جدارهایی که از خشت یا چوب و خشت ساخته شده‌است، به چند بخش تقسیم می‌شود.



اولین بادگیرها در کرمان و یزد خودنمایی کردند. سیستم کاری بادگیرها به این نحو می‌باشد که هوای جاری بیرون از خانه را به داخل خود می‌کشند و با تشت‌های آبی که درون آن‌ها تعبیه شده، هوا را خنک و سبک می‌کنند و به داخل خانه هدایت می‌کنند.

بادگیر اعظم بازار برزگ کرمان، بادگیر دولت آباد یزد، بادگیر چپقی سیرجان و بادگیرهای بندرعباس، لارستان، قشم و چابهار از دیدنی‌ترین بادگیرهای ایران هستند. شهر تاریخی یزد به شهر بادگیرها معروف است و به تحقیق، نسبت به سایر شهرهای مرکزی ایران دارای بیشترین تعداد بادگیر است. در این شهر، مرتفع‌ترین بادگیر جهان یعنی بادگیر باغ دولت آباد به ارتفاع ۳۳٫۸ متر وجود دارد. بادگیرهای شهر کرمان و کاشان نیز از بادگیرهای دیدنی ایران محسوب می‌شوند. بادگیرها معمولاً یک طرفه، چهار طرفه و یا هشت طرفه می‌باشند.

در شهر یزد تمامی بادگیرها مرتفع و چهار طرفه یا هشت طرفه هستند. ولی برعکس در شهر میبد که در ۵۰ کیلومتری غرب شهر یزد است، بادگیرها کوتاه و یک طرفه هستند. این امر بدین خاطر است که در میبد، بادهای کویری، توام با گرد و غبار از سمت کویر می‌وزد و اهالی مجبورند که بادگیرهای خود را پشت به این باد و در جهت باد مطلوب بسازند. ولی در یزد، چون بین دو رشته کوه قرار گرفته، بادهای کویری کمتر جریان دارد و می‌توان بادگیرهای مرتفع چند طرفه احداث نمود.

10 حیوان شگفت انگیز شبیه گیاهان


حیوانات همیشه پر از شگفتی هستند. بدون توجه به جایی که نگاه می کنید، شما می توانید موجوداتی را با حیرت انگیزترین مکانیسم های طبیعی ببینید. از بزرگترین تا کوچکترین آنها، چیزهای زیادی در مورد حیوانات وجود دارد که واقعا باعث تعجب ما می شوند. تعدادی که در اینجا لیست شده اند، توانایی تقلید از گیاهان اطراف خود را دارند. آنها به شکل برگ ها، گل ها و حتی جلبک ها در می آیند. بدون شک این بسیار پر ابهت خواهد بود.

1. آخوندک شبح



این یک برگ است یا آخوندک؟ بسیاری از مردم قطعا می گویند برگ، حتی اگر آن را در حال حرکت ببینند. این گونه های کوچک آخوندک را می توان در سراسر آفریقا پیدا کرد. آنها بسیار کوچک هستند و تا 2 اینچ رشد میکنند و در رنگ های مختلف یافت می شوند. اکثر نقاط بدن آنها مانند برگ های خشک است و تا 2 سال عمر میکنند.

ادامه مطلب ...

نظریه اشتقاق قاره ها 100 ساله شد



نظریه اشتقاق قاره ها که یکی از نبوغ آمیزترین کشفیات علمی قرن 20 به شمار می رود 100 سال قبل در 6 ژانویه 1912 ارائه شد.


آلفرد وگنر (1930- 1880) زمین شناس، هواشناس و مکتشف آلمانی در 6 ژانویه 1912 فرمول نظریه اشتقاق قاره ها را مطرح کرد که از آن، تئوری تکتونیک صفحه ای مشتق شد.
در اجلاسی که انجمن زمین شناسی موزه "سنکنبرگ" در فرانکفورت برگزار کرد، وگنر ایده های خود را درباره یک "ابَر قاره اولیه" به نام "پانگئا" مطرح کرد که منشای قاره هایی است که امروز می بینیم.
سه سال بعد، در 1915 این دانشمند آلمانی کتابی با عنوان "منشای قاره ها و اقیانوسها" را منتشر کرد که در خصوص تکتونیک صفحه ای توضیح می داد.
باوجود این، نباید فراموش کرد فرضیه ای که برپایه آن قاره ها جابجا و به ویژه از یکدیگر دور شده اند بسیار قدیمی تر از نظریه وگنر است. به طوریکه در سال 1590، یک نقشه کش هلندی به نام "آبراهام اورتلیوس" مقاله ای با عنوان "فرهنگ جامع جغرافیا" را به رشته تحلیل در آورد که نمایی از سواحل قاره ها را به تصویر می کشید و به روشنی نشان می داد که قاره ها به دلیل زلزله ها و سیلها از همدیگر جدا شده بودند.
ایده "اورتلیوس" را بسیاری از مولفان قرون بعدی بازنویسی کردند تا اینکه در قرن 19، زمانیکه مطالعات گسترده ای بر روی فسیلها انجام شد مشخص شد که برای مثال، آمریکای شمالی و اروپا در گذشته یک پوشش گیاهی مشترک داشته اند.
برپایه این مشاهدات دیرینه شناسی، "ادوارد سوئس"، در اوایل قرن 20 فرضیه منشای قاره های مدرن از تکه تکه شدن یک ابَر قاره قدیمی به نام "گوندوانا" را مطرح کرد.
تمام مولفانی که در این خصوص تحقیق می کردند کاملاً با خود پدیده اشتقاق قاره ها موافق بودند اما در ارائه توضیحی دقیق برای دلایل وقوع آن مشکل داشتند.
کشف "وگنر" در سال 1912 برپایه مشاهداتی به دست آمد که درباره لبه های قاره های آمریکای جنوبی و آفریقا انجام شد و از تحقیقاتی که روی فسیلها و سنگهای جمع آوری شده بود حمایت کرد. اما این نظریه تا نیمه دهه 60 نتوانست به تئوری غالب در زمین شناسی تبدیل شود تا اینکه در 1967 مورگان، مک کنزی و پارکر، نظریه تکتونیک صفحه ای را پردازش کردند.
این نظریه بازنویسی فرضیه ای بود که دو سال قبل از آن توسط "توزو ویلسون" ارائه شده بود. برپایه فرضیه، لیتوسفر که به پلاکها تقسیم می شود شناور است و روی قسمت نیمه گداخته جبه حرکت می کند.
این فرضیه بیان می کند که 7 صفحه بزرگ، 12 صفحه کوچک و دهها میکروصفحه در لیتوسفر وجود دارند. این صفحات می توانند هم از نوع قاره ای و هم از نوع اقیانوسی باشند.
حرکت آنها منجر به زمین لرزه، تشکیل رشته کوههای آتشفشانی (آند)، باز و بسته شدن اقیانوسها و ساخت رشته کوههایی چون آلپ و هیمالایا می شود.
این حرکات را گرمای ناشی از داخل زمین هدایت می کند که به شکل حبابهای سنگی مایع از درون سیاره بالا می آید.

شناسایی ابزارهای آزمایشگاه

جهت آشنایی هر چه بیشتر دانش آموزان مقطع راهنمایی با ابزارهای پرکاربرد آزمایشگاهی جزوه ای تهیه و تنظیم گردیده و در اختیار دانش آموزان قرار گرفته است . این جزوه هم چنین منبع سوالات آزمون عملکردی نوبت اول علوم در حیطه ی شناسایی ابزار نیز محسوب می شود .

حهت مشاهده و دریافت فایل این جا را کلیک کنید .

سوالات نوبت اول

در این پست سوالات هماهنگ علوم تجربی  مجتمع های دخترانه و پسرانه که در روز دوازدهم دی ماه  برگزار گردیده است جهت استفاده  همکاران محترم و دانش آموزان عزیز قرار داده شده است . لطفا از نظرات سازنده ی خود ما را بهره مند فرمایید 

برای دریافت سوالات پایه ی اول راهنمایی این جا کلیک کنید .   

برای دریافت سوالات پایه ی دوم راهنمایی این جا کلیک کنید .  

برای دریافت سوالات پایه ی سوم راهنمایی این جا کلیک کنید .